Bilindiği üzere Avrupa Futbol Şampiyonası, 1960 yılından günümüze kadar 4 yılda bir UEFA tarafından düzenlenen prestijli turnuvalardan biridir. Avrupa’da yer alan ülkeler bu turnuvada şampiyon olabilmek için büyük bir mücadele veriyorlar.
Bazı kişilere göre Dünya Kupası’ndan sonra en prestijli turnuvalardan biridir. Avrupa bazında düzenlenen bir turnuva olmasına rağmen dünya çapında büyük bir ilgiyle takip edilmektedir. İlk Avrupa Futbol Şampiyonası ise bilindiği üzere 1960 yılında Fransa’da düzenlenmiştir. İlk düzenlenen turnuvaya ise sadece 4 dört ülke katılmıştır. Bu ülkeler Fransa, Sovyetler Birliği, Çekoslovakya ve Yugoslavya’dır. 1980 yılında ise turnuvaya ise 8 ülke katılmıştır.
Bu yazımızda ise sizlerle Avrupa Futbol Şampiyonası’nda oynanan tüm final maçlarından bahsedeceğiz.
1960 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1960 yılında oynanan bu final maçı Yugoslavya ile Sovyetler Birliği arasında oynanmıştır. Maçın normal süresi berabere bitmiş ve finalde Sovyetler Birliği, Yugoslavya’yı 2 – 1 yenerek turnuvanın şampiyonu olmuştur. Böylece Sovyetler Birliği bu turnuvanın ilk şampiyonu olmayı başarmıştır.
1964 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1964 yılında oynanan bu final maçı ise İspanya ile Sovyetler Birliği arasında oynanmıştır. Bu final maçını ise İspanya 2 – 1 kazanmış ve turnuvanın şampiyonu olmayı başarmıştır. Böylece İspanya bu turnuvanın ikinci şampiyonu olarak tarihe geçmiştir.
1968 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1968 yılında oynanan bu final maçı ise İtalya ile Yugoslavya arasında oynanmıştır. Ancak maç 1 – 1 beraberlik ile sonuçlandı. Maçın uzatma bölümünde de gol olmayınca maç iki günün ardından yeniden oynanmıştır. Çünkü o dönemde berabere biten maçlarda uzatmalarda gol olmayınca penaltı atışlar yapılmıyordu. Yapılan bir sonraki maçı ise İtalya 2 – 0 kazanmış ve turnuvanın şampiyonu olmuştur.
1972 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1972 yılında oynanan bu final maçı ise Batı Almanya ile Sovyetler Birliği arasında oynanmıştır. Bu final maçını ise Batı Almanya 3 – 0 kazanarak turnuvanın şampiyonu olmuştur.
1976 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1976 yılında oynanan bu final maçı ise Batı Almanya ve Çekoslovakya arasında oynanmıştır. Bu final maçının normal süresi ise 2 – 2’lik beraberlik ile sonuçlanmıştır. Yapılan penaltı atışlarını ise Çekoslovakya 5 – 3 kazanarak turnuvanın şampiyonu olmayı başarmıştır.
1980 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1980 yılında oynanan bu final maçı ise Batı Almanya ile Belçika arasında oynanmıştır. Bu final maçını ise Batı Almanya 2 – 1 kazanarak turnuvanın şampiyonu olmayı başarmıştır. Ayrıca bu final maçına çıkarak da Batı Almanya’nın üç kez üst üste final maçı oynadığını da belirtmek gerekiyor.
1984 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1984 yılında oynanan bu final maçı ise Fransa ile İspanya arasında oynanmıştır. Bu maçı ise Fransa 2 – 0’lık skor ile kazanmayı başarmıştır. Elde ettiği bu galibiyetle Fransa ilk kez bu kupayı kazanmıştır.
1988 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1988 yılında oynanan bu final maçı ise Hollanda ile Sovyetler Birliği arasında oynandı. Bu final maçını ise Hollanda 2 – 0’lık skor ile kazanmıştır. Bu sayede Hollanda tarihinde ilk kez Avrupa Futbol Şampiyonası’nı kazanmıştır.
1992 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
1992 yılında oynanan bu final maçında da yine Almanya’yı görüyoruz. Ancak bu kez Batı Almanya olarak değil direkt olarak Almanya olarak turnuvaya katılıyor. Almanya’nın finaldeki rakibi ise Danimarka. Oynanan bu final maçını ise Danimarka 2 – 0’lık galibiyetle kazanıyor ve tarihinde ilk kez bu kupayı kazanıyor.
1996 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
Bu turnuvada ilk kez Altın Gol uygulaması devreye sokulmuştur. Buna aslında hepimiz aşinayız. Altın Gol uygulamasına göre eğer maç beraber biter ve uzatmalarda da eşitlik bozulmazsa maçın galibi penaltı atışları ile belirlenmektedir. Bu uygulama ilk kez bu turnuvada uygulandı ve final maçında da ilk kez Almanya ile Çek Cumhuriyeti arasında oynanan maçta şampiyon bu yöntemle belirlenmiş oldu. Almanya bu final maçını 2 – 1’lik galibiyetle kazanmış oldu ve tarihinde üçüncü kez bu kupayı ülkesine götürdü.
2000 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
2000 yılında Fransa ile İtalya arasında oynanan bu final maçı da Altın Gol ile belirlenmiştir. Fransa günün sonunda İtalya’yı 2 – 1’lik galibiyetle yenmeyi başarmıştır. Böylece Fransa tarihinde ikinci kez bu kupayı kazanma başarısını elde etmiştir.
2004 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
2004 yılındaki bu final maçı ise Yunanistan ile Portekiz arasında oynanmıştır. Yunanistan tarihinde ilk kez bu turnuvanın finaline çıkmayı başarmış ve Portekiz’i 1 – 0 yenerek turnuvanın şampiyonu olmuştur. Böylece Yunanistan aynı zamanda ilk defa bu kupayı kazanma başarısını da elde etmiştir.
2008 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
Bilindiği üzere Türkiye de bu turnuvada yer alıyordu ve yarı finale kadar çıkma başarısını elde etmişti. Ancak finalde milli takımımız Almanya’ya 3 – 2 yenilmişti. Almanya ise finalde İspanya ile karşılaştı. İspanya, Almanya’yı 1- 0’lık skor ile yenerek kupanın sahibi olmuştur. Böylece İspanya tarihinde ikinci kez bu kupayı kaldırma başarısı elde etmiştir.
2012 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
2012 yılında oynanan bu final maçında da yine İspanya’yı görüyoruz. İspanya bu final maçında İtalya’yı 4 – 0 gibi muazzam bir skor ile yenerek kupanın sahibi olmuştur. Böylece tarihlerinde üçüncü kez bu kupayı ülkelerine götürmüşlerdir.
2016 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
Bilindiği üzere Portekiz daha önce de finale kadar çıkmış ancak kupayı kazanamamıştı. Bu final maçında ise Fransa ile karşı karşıya geldiler. Portekiz, Fransa’yı 1 – 0’lık skor ile yenerek tarihlerinde ilk kez bu turnuvanın şampiyonu olmayı başardılar.
2020 Avrupa Futbol Şampiyonası Finali
Bu turnuvanın normal şartlarda 2020 yılında düzenlenmesi gerekiyordu. Ancak küresel çaptaki Covid – 19 salgınından ötürü maçlar 2021 yılında oynanmıştır. Aynı şekilde turnuvanın final maçı ise İtalya ile İngiltere arasında oynanmıştır. Normal süresi 1 – 1 biten maç uzatmalara gitmiş ve uzatmalarda da gol olmayınca penaltı atışlarına gidilmiştir. Penaltı atışlarında İtalya galibiyeti elde ederek turnuvanın şampiyonu olmuştur. Böylece İtalya tarihinde ikinci kez bu kupanın sahibi olmayı başarmıştır.
Turnuva 4 yılda bir düzenlendiğinden ötürü de sıradaki turnuvanın 2024 yılında düzenlenmesi beklenmektedir.